You are using an outdated browser. Please upgrade your browser to improve your experience.
Artikel | 22 mei 2023 |
Seamus Lyons, CFA,
Senior Investment Manager
De Amerikaanse dollar is al tachtig jaar de belangrijkste wereldwijde reservemunt en domineert het internationale betalingssysteem. Als de grootste economie ter wereld, met in 2022 25% van het mondiale bbp, hoeft het niet meteen te verbazen dat de VS die positie opeist. De dollar is goed voor 58% van de mondiale reserves van centrale banken. De munt domineert ook de wereldwijde valuta- en obligatiemarkten, waardoor de vraag naar dollars eigenlijk automatisch in stand wordt gehouden.
Toch zijn er de afgelopen decennia tendenzen opgedoken die de dominante positie van de dollar uiteindelijk zouden kunnen bedreigen. Met de oprichting van de Europese Unie is een belangrijk handelsblok ontstaan, dat vorig jaar goed was voor meer dan 16% van het mondiale bbp. Ook de opkomst van China als economische supermacht die inmiddels 18% van het mondiale bbp uitmaakt, kan een belangrijke uitdager worden.
De Russische inval in Oekraïne en de daaropvolgende handelssancties hebben een schokgolf door het mondiale handelssysteem gestuurd. China en India, twee grote importeurs, zijn olie en andere grondstoffen blijven verhandelen met Rusland en die transacties hoefden doorgaans niet in dollar te worden verrekend. Daarnaast heeft China onlangs ook gesprekken gevoerd met Saoedi-Arabië om olietransacties voortaan in yuan te betalen.
En de voorbije weken heeft de dreigende blokkade rond het schuldplafond van de Amerikaanse overheid, waardoor het risico ontstaat dat overheidsschulden niet worden afbetaald, de status van de dollar als veilige haven eveneens aangetast. Als zo'n wanbetaling er komt, dan is de kans reëel dat zoiets de dedollarisatie alleen maar versnelt.
De euro, de yen en de yuan volgen de dollar op de ranglijst van reservemunten. De euro is met een aandeel van 20% naaste concurrent, terwijl het aandeel van de yen en de yuan onder de 10% blijft. Vanwaar die blijvende verschillen? Misschien is er een hint te vinden op de kapitaalmarkten. De markten in de VS en Europa zijn bijzonder toegankelijk, goed gereglementeerd, en er is geen kapitaalcontrole, wat ze zeer aantrekkelijk maakt voor internationale beleggers.
China is de grootste exporteur in de wereld en is bijgevolg een belangrijke speler op de wereldmarkt. Zo werd onlangs gerapporteerd dat het aandeel van de yuan op de markt voor handelsfinanciering was verdubbeld naar 4,5%. Daarmee komt de yuan net na de euro. De dollar is daarentegen goed voor zo'n 80% van de wereldwijde handelsfinancieringen en de helft van alle handelsfacturen. China heeft nu echter een aandeel van 15% in de wereldwijde goederenhandel en de verwachting is dat de yuan gestaag een sterkere positie zal gaan innemen.
Onze visie
Ondanks de recente verschuivingen in de wereldhandel wordt de dollar nog steeds ondersteund door zijn enorme liquiditeit en de openheid van het Amerikaanse handelssysteem. Dat laat vermoeden dat de dominantie van de dollar in de wereldhandel en de wereldwijde reserves op middellange termijn niet zal verdwijnen.
Maar zeg nooit nooit, want nog geen eeuw geleden werd die positie nog ingenomen door het Britse pond. Het vertrouwen in de Amerikaanse munt kan wel een deuk oplopen door binnenlandse gebeurtenissen, zoals de regionale bankencrisis of de onderhandelingen over het schuldenplafond. Grotere bedreigingen vallen moeilijk te voorspellen, al kan een breder gebruik van digitale munten op termijn misschien wel een rol gaan spelen.
Bij AXA IM Select nemen we doorgaans geen grote actieve valutaposities op in onze portefeuilles, omdat we geen rendement willen verliezen door valutaschommelingen. Hoewel actieve valuta's een klein diversificatie-effect kunnen bieden, kijken wij naar een portefeuille die gediversifieerd is over andere belangrijke vermogenscategorieën om ons door de volatiele markten heen te helpen.
