Waarom koper?

Koper is een van de eerste metalen die de mens is beginnen ontginnen en gebruiken en kent een breed scala van toepassingen. Wegens de hoge energie-efficiëntie wordt zo'n 60% van de wereldwijde koperproductie (in 2021 was dat 21 miljoen ton) gebruikt in elektrische toepassingen, zoals stroomopwekking en -transmissie. De ontginning van kopererts is sterk geografisch geconcentreerd, veel meer dan bij pakweg olie. Chili is daarbij de grootste leverancier van kopererts in de wereld, met 27% van de wereldproductie. Peru is goed voor nog eens 10%. Ook China is een grote producent, en tevens de grootste consument in de wereld. Het land neemt meer dan de helft van de wereldwijde geraffineerde productie voor zijn rekening. 

Een nuttige indicator voor de wereldeconomie

Volgens sommige beleggers is koper door zijn vele toepassingen een nuttige indicator voor de wereldwijde industriële vraag en de gezondheid van de wereldeconomie. Vandaar de bijnaam 'dokter Koper'. Het verhaal is echter complexer dan dat. Koper heeft weliswaar steeds meer (unieke) toepassingen, toch vloeien alle grondstofprijzen voort uit de wisselwerking tussen vraag en aanbod (zowel productie als voorraden). De huidige marktdynamiek voor koper wordt veroorzaakt doordat de mijnbouwbedrijven zich de gebarsten zeepbel na de enorme opleving van de grondstoffenmarkten midden jaren 2000 nog levendig herinneren.

Tot voor kort verkozen veel mijnbouwondernemingen om het rendement van bestaande mijnen te maximaliseren, waardoor te weinig is geïnvesteerd in zowel nieuwe mijnen als exploratieactiviteiten. Hoewel die aanpak goed was voor de aandeelhouders, dreigt hij een tekort te veroorzaken, niet alleen van koper, maar ook van andere grondstoffen en materialen die worden gebruikt voor hernieuwbare energiebronnen, zoals lithium en kobalt. Een nieuwe kopermijn opstarten kan maar liefst twintig jaar in beslag nemen, en intuïtief ligt het misschien ook niet voor de hand om aanzienlijk meer te gaan investeren in tijden van grotere recessievrees, hogere rentevoeten en een moeilijkere economische achtergrond voor de toenemende mijnbouwproductie.

De vraag zal sterk stijgen, maar waarom?

Volgens een studie van S&P Global zal de vraag naar koper in de tien jaar tot 2035 verdubbelen tot 50 miljoen ton. Zowat de helft daarvan is bestemd voor de ondersteuning van de energietransitieplannen, met in de eerste plaats elektrische voertuigen (EV), hernieuwbare energiebronnen en energie-infrastructuur. Eindmarkten die niet aan de energietransitie gekoppeld zijn, zoals communicatie, dataverwerking en opslag, zullen eveneens meer koper nodig hebben. De Chinese vraag zal groot blijven. Naast de behoefte in traditionelere toepassingen zoals de productie- en de bouwsector heeft dat land een disproportioneel grote blootstelling aan energie-transitietechnologieën, zoals fotovoltaïsche zonnecellen. Het is ook de grootste EV-markt in de wereld. De verbintenis van China om tegen 2060 koolstofneutraal te worden en de doelstellingen van het recentste strategische vijfjarenplan zullen de binnenlandse vraag naar koper eveneens stimuleren.

Door de ambitieuze doelstellingen van Europa om de economie koolstofvrij te maken, is dat blok de op een na grootste koperverbruiker, terwijl in de VS de Inflation Reduction Act, die het pad naar schone elektriciteit uittekent, en de vraag naar elektrische voertuigen ook steeds sterkere katalysatoren worden.