CLOSE LOOK
Big data – het grotere plaatje

Data zijn in de 21e eeuw een zeer waardevolle grondstof gebleken. Big data al helemaal. Rond het verzamelen, combineren en analyseren van grote hoeveelheden gegevens is een nieuwe dienstensector ontstaan, die wordt gekenmerkt door 3 V’s: Volume, Variety en Velocity (volume, diversiteit en snelheid). Wat kan die analyse opleveren en waarom zijn de resultaten ervan zo gegeerd?

De start van het ‘digitale tijdperk’ situeert zich aan het begin van deze eeuw, meer bepaald in 2002. Toen bereikte de digitale opslagcapaciteit van de consument, die sinds de jaren 1980 elke 40 maanden was verdubbeld, een kritiek punt. Elektronische technologie, zoals smartphones en laptops, werd gemeengoed. Alles wat wij online bekijken, opzoeken en kopen wordt geregistreerd, en die enorme hoeveelheid gegevens wordt vervolgens geanalyseerd om gedragspatronen aan het licht te brengen.

Precies daarin schuilt de waarde van big data. Als ze juist geïnterpreteerd worden, hebben ze een voorspellende waarde. Online zoekopdrachten, aankopen en sociale contacten voeden een nieuw studiedomein: gedragsanalyse. Door inzicht te krijgen in consumentengedrag, kunnen marketingbedrijven vooruitlopen op trends. Overheden kunnen er zelfs mee anticiperen op de vraag naar infrastructuur, zoals scholen of ziekenhuizen.

Dat gaat zelfs zo ver dat tijdens de coronapandemie big data een prominente rol speelden in de pogingen om de verspreiding van de ziekte in te perken. Ze zijn een belangrijk hulpmiddel om contacten op te sporen, besmettingen te identificeren en zelfs behandelingen uit te werken. Onder meer China, Zuid-Korea, Taiwan en Israël sprongen op de kar. Stuk voor stuk wisten zij lokale uitbraken snel onder controle te krijgen.

Er is echter altijd een keerzijde. De crux bij het interpreteren van data is duidelijke signalen onderscheiden van ‘ruis’, minder relevante informatie die je op het verkeerde spoor kan zetten. In de verkeerde handen kunnen big data ook een zeer krachtig wapen worden. De afgelopen jaren is duidelijk geworden dat uit de sociale media afgeleide persoonsgegevens kunnen worden gebruikt om ongepaste invloed te verwerven, bijvoorbeeld tijdens verkiezingen. Gegevensbescherming blijft essentieel en de mogelijkheid om gegevensverzameling te weigeren wordt steeds belangrijker.